Bệnh viện dã chiến trong hang núi ở đảo Cát Bà
Hang Quân Y có địa chỉ ở thôn Hải Sơn (tên gọi cũ là Khe Sâu), xã Trân Châu, huyện Cát Hải, Hải Phòng. Cách trung tâm thị trấn Cát Bà hơn 10 km, hang Quân Y nằm ở lưng chừng núi, bên con đường xuyên đảo.
Hang nằm trên độ cao hơn 100 m so với mặt nước biển. Để khám phá, du khách phải đi con đường nhỏ theo bảng chỉ dẫn rồi leo bằng thang sắt mới tới cửa hang.
Trước đây, hang có tên là Hùng Sơn, được đặt theo tên một vị tướng nhà Trần đã đánh trận Bạch Đằng lịch sử và là người phát hiện ra hang. Sau này, vào những năm 1960, khi Mỹ đẩy mạnh bắn phá miền Bắc, hang được cải tạo thành bệnh viện dã chiến và có tên là Quân Y từ đó. Nơi đây chữa bệnh cho thương binh, cũng là nơi trú ẩn, tránh bom đạn của dân cư địa phương và người di tản về từ đảo Bạch Long Vỹ.
Hang Quân Y có kết cấu bằng bê tông, cốt thép, ước tính rộng khoảng 2.000 m2, đủ sức cho 100 người đến chữa trị cùng lúc. Ngay lối vào hang là một cánh cửa sắt vững chắc, cong và gồ lên để chống đạn hay mảnh bom văng. Vào trong, du khách sẽ thấy quy mô bệnh viện hoành tráng, bao gồm 3 tầng và 17 phòng công năng.
Tầng 1 gồm 14 phòng công năng như: Phòng mổ, phòng chờ, phòng thuốc… Hang Quân Y còn có bếp nấu ăn và để tránh việc khói bốc lên sẽ bị địch phát hiện, các hệ thống giao thông ống dẫn hơi đốt khói ở đây đều được đặt sâu dưới lòng đất.
Gian phụ, nơi chuyên dùng rửa tay và dụng cụ y tế.
Tầng 2 với địa hình khá mấp mô nên đã được sử dụng làm phòng chiếu phim, bể bơi và nơi tập luyện, kiểm tra thể lực của bộ đội địa phương.
Từ rầng 2 lên tầng 3 là nơi tổ chức các cuộc họp quan trọng của quân đội, được thiết kế một lối đi bí mật. Tầng 3 còn có một lối thoát hiểm khẩn cấp ra luôn sườn núi bên cạnh để bảo vệ tính bảo mật và độ an toàn. Nơi đây hiện được lập rào và đặt biển khu vực cấm nên du khách chỉ được nghe kể qua lời hướng dẫn viên.
Hành lang lắt léo dẫn tới các phòng và lên khu vực của các tầng.
Cánh cửa thoát hiểm có cùng kích cỡ với lối vào và ẩn mình sau những thạch nhũ lớn.
Lối ra của hang nằm ở mặt sau của sườn núi. Du khách sẽ được leo bậc thang rồi đi bộ theo đường mòn thoai thoải. Với cây rừng hai bên, du khách sẽ được hòa mình cùng thiên nhiên khi ra về.
Nguyễn Dương
